Dirljiv gest trenera Radničkog 1923 posle utakmice.
Trener Radničkog 1923 Feđa Dudić posvetio je pobedu žrtvama nemačkog zločina u Kragujevcu u vreme Drugog svetskog rata, kada su okupatorske jedinice stradale hiljade nedužnih građana, a među njima i veliki broj dece, đaka. On je održao čas ljudskosti i istorije posle važne pobede svog tima protiv Napretka u Kruševcu. Posvetio je pobedu baš žrtvama: “Čestitam momcima, a pobedu poklanjamo žrtvama iz Drugog svetskog rata, koje su pre 82 godine stradale u Kragujevcu, to je naš znak odavanja počasti tim ljudima koji su tada stradali“, rekao je bosanskohercegovački trener, rođen u Sarajevu 1983. godine.
Taj zločin dogodio se 21. oktobra 1941, u Šumaricama kod Kragujevca, kada su nemački vojnici ubijali civile od 7 do 14 časova, a u znak odmazde za ubistvo okupatorskih snaga kod sela Ljuljaci kod Gornjeg Milanovca. Iako postoje istorijske kontroverze oko toga da li su napad na okupatora izvršile partizanske, četničke ili udružene snage ta dva pokreta, činjenica je da je tada stradalo 10 Nemaca, a 26 ih je bilo ranjeno. U znak odmazde, general okupacionih snaga u Srbiji doneo je naredbu da se izvrši odmazda prema “kvoti” da će za ubijenog nemačkog vojnika ili folskdojčera biti streljano 100, a za ranjenog 50 zarobljenika ili talaca.
Najviši nemački oficir u Kragujevcu, Paul Kenig, dobio je naredbu i izvršio odmazdu. Prvi lišeni slobode kragujevački Jevreji, komunisti, nacionalnisti i članovi njihovih porodica. Potom su nemački bataljoni hapsili i po lokalnim selima, a da bi ispunili kvotu od oko 3.000 streljanih dovodili su u topovske šupe i radnike koji su regulisali tok reke Lepenice. A onda je monstruoznost dosegla najviši stupanj, kada su direktorima škola upućene naredbe da daju spiskove učenika koji su položili šesti i sedmi razred nisu se upisali u naredni ili se nisu pojavili na predavanjima. Na streljanje su dovedena po dva odeljenja navedenih razreda, a iz odeljenja petog razreda odabrani su krupniji učenici i priključeni starijima.
Kao obrazloženje, Nemci su Kragujevčanima navodili izgovore da je u pitanju obavezna zamena ličnih dokumenata, a neki koji su izbegli hapšenje čak su i sami otišli u topovske šupe, kojih je bilo četiri i od kojih su tri bile pune do popodneva 20. oktobra. Uz saučešće “ljotićevca” Marisava Popovića i njegovih ljudi, hapšeni su i Romi.
Zločin i streljanje muškaraca i dece iz Kragujevca i okolnih sredina izvršile su jedinice I bataljona 724. pešadijskog puka i III bataljona 749. pešadijskog puka. “Sav taj narod je dovođen u logor opkoljen bodljikavom žicom. Tu su ih čuvali Nemci i nedićevci. Streljanje je vršeno po grupama od po 50-60 ljudi na pet mesta u gradu. Nemci i nedićevci zajednički su izvodili ljude po gubilištima, tu su im naređivali da kleknu, a zatim bi ih kosili mitraljezom”, pisalo je u komunističkom časopisu “Borba” o masakru, posle kojeg Nemci nisu hteli da “pretekli” broj Srba puste na slobodu, već su ih čuvali kao taoce ako strada još neki Nemac.
Staniša Brkić, kustos muzeja, u knjizi “Ime i broj” iz 2007. godine objavio je imena, prezimena i podatke 2.796 žrtve streljanja u Kragujevcu, koje je i danas mnogima sinonim za taj zločin.
Izvor: Link